Türkçeye borcun gelire oranı olarak çevirebileceğimiz Debt-to-Income ratio; kişinin aylık brüt gelirinin borcunu ödemek için kullanılan kısmını ifade etmektedir. Daha kesin bir ifadeyle, DTI sadece kişinin kredi borcunu değil aynı zamanda bazı vergi, masraf, sigorta vb. harcamalarını da içermektedir.
İki tür DTI vardır.
Bu iki tür DTI, uygulamada çift olarak x/y şeklinde gösterilmektedir. (örneğin 28/36 gibi)
İlk DTI, front ratio olarak da adlandırılır, ve gelirin konut harcamalarına giden yüzdesini göstermektedir. Kirada oturanlar için x: kira bedeli, ev sahibi olanlar ve mortgage ödemelerine devam edenler için ise x: PITI'dır. (PITI, mortgage Principal and Interest, mortgage Insurance premium, hazard Insurance premium, property Taxes, ...diğer bir deyişle kredinin anapara, faiz, vergi, sigorta primi vb. tutarları içerir.)
İkinci DTI, back ratio olarak adlandırılır, ve gelirin, ilk DTI için yapılan konut harcamaları dahil, her ay düzenli olarak veya periyodik olarak tekrar eden borç ödemelerini de içerir. Söz gelimi, aylık kredi kartı ödemeleri, taşıt kredisi taksidi ödemeleri, okul ücreti ödemeleri, nafaka vs...
Örnekte olduğu gibi bir kredi kuruluşu; debt-to-income rasyosunun 28/36 koşulunu sağlamasını istediğinde.
- Müşterinin yıllık brüt geliri alınır: 100.000 YTL olsun.
- Yıllık Brüt Geliri 12'ye bölünür. 100.000/12=8,333.33 YTL aylık brüt gelir rakamına ulaşılır.
- Aylık gelir rakamı 8,333.33 x .28 = 2,333.33 YTL tutarında aylık konut gideri
- Aylık gelir rakamı 8,333.33 x .36 = 3,000.00 YTL tutarında aylık konut gideri + periyodik aylık borç
Bu rakamlar şunu ifade etmektedir. Kredi verenin aylık konut gideriniz için maksimum olarak izin verdiği tutar 2,333.33 YTL'dir. Bu limitler dahilinde kaldığınız müddetçe kredi almaya hak kazanırsınız. Aynı şekilde aylık konut gideri dahil periyodik borç tutarınız 3.000 YTL'yi aşmamalıdır. Söz konusu oranlar farklı kredi türleri için farklı şekilde oluşabilmektedir.
Debt-to-income ratio, kredi verenler için ne kadar borçlanabileceğinize dair kullanılabilecekleri hızlı bir gösterge niteliğindedir. Söz gelimi aylık geliriniz 5.000 YTL, aylık harcamalarınız toplamı 2.500 YTL ise. DTI rasyonuz %50 olacaktır. Ve kredi verenler açısından söz konusu oran yüksek olarak değerlendirildiğinden, DTI rasyonuzu düşürmeniz istenecektir. DTI rasyonuzu düşürmenin ise gelirinizi artırmaktan veya borcunuzu azaltmaktan başka bir yolu bulunmamaktadır. Bir diğer yol, gelirinizi olduğundan çok veya borcunuzu olduğundan az göstermektir. Bankalar genellikle gelirinizi belgelemenizi talep ederler ancak borcunuzla ilgili bölüm kısmen sizin beyanınıza kaldığından, borçlanmanızı olduğundan düşük gösterebilirsiniz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder